Als je aan mensen vraagt wat is een broodfokker? Dan noemen ze de tragische beelden die je soms op tv ziet. Honden in kleine hokjes, compleet vervuild door het leven in hun eigen uitwerpselen. En dat is natuurlijk correct. Maar het verhaal broodfokker ligt genuanceerder. Soms is het niet zo overduidelijk en soms trap je er met open ogen in!
Een broodfokker is letterlijk iemand die het fokken van honden inzet met als primair doel om geld te verdienen waarbij het welzijn van de dieren ondergeschikt gemaakt wordt aan de economische belangen. Helaas gebeurt dit vaker dan je denkt!
Het hebben van meerdere honden zegt op zich niks, maar bij een goede fokker staat het welzijn van de eigen honden altijd voorop. Daarnaast zet een goede fokker zich in voor het behoud van en het verbeteren van het ras. Dit gebeurt door alleen te fokken met honden die voldoen aan de raskenmerken, die qua karakter en gezondheid getest zijn en aan de eisen voldoen. En honden die, om wat voor reden dan ook, niet voldoen aan de eisen uit te sluiten van de fok.
Pijnpunt van de broodfok
Een broodfokker kan ogenschijnlijk “goed bezig zijn” en heeft meestal een gelikt verhaal. In tegenstelling tot de handelaren die puppy’s uit het Oostblok halen kan de moederhond gewoon aanwezig zijn. En zelfs soms de vader. Het pijnpunt zit vaak in de hoeveelheid nestjes die een moederhond in haar leven moet krijgen. Er zijn fokkers die hun teven iedere keer dat zij loops is laten dekken. De teef krijgt zo niet de kans om lichamelijk te herstellen van de vorige bevalling en het zogen van de pups. Het steeds dekken, zodra een teef weer loops is, is bij wet verboden. De Raad van Beheer geeft dan ook geen stamboom af als een teef te snel weer een nestje heeft.
Een broodfokker zal daardoor dan ook, naast stamboomhonden, honden zonder stamboom verkopen.
Vragen voor de fokker
Een vraag die je kunt stellen is : “Ik hoef niet persé een stamboom. Heeft u ook pups zonder stamboom? Eventueel wat goedkoper?” Als dit mogelijk is, niet in zee gaan met deze fokker! Grote kans dat dit een broodfokker is.
Wanneer je door gaat vragen naar testen op gezondheidsrisico’s als HD, ED, DM (=degeneratieve myeleopathie, de honden-versie van ALS) wordt hier luchtig over gedaan. Er worden dingen gezegd als “dat is niet meer nodig” of “die testen zeggen helemaal niks”.
Vaak hebben de ouders wel degelijk een “mooie” stamboom en wordt er zelfs “volgens de regels van de Raad van Beheer” gefokt.
De fokker heeft ooit wel een of meer honden met stamboom aangeschaft en is daarmee aan het fokken geslagen.
Maar een stamboom teefje dat constant zwanger is is nog steeds een broodfok teefje!
Soms krijgt zo’n teefje zoveel nestjes dat de rek letterlijk uit haar baarmoeder is en scheurt. Vanaf dat moment is zij voor de fokker waardeloos en wordt ze als herplaatser op Marktplaats gezet. Deze arme beesten hebben vaak alleen maar in schuren geleefd, kennen geen huiselijke geluiden als tv, mobieltjes of stofzuigers. Ze weten niet wat wandelen aan de lijn is. Laat staan meegaan naar de stad of in de auto. Ze zijn vaak extreem angstig. Met heel veel liefde en geduld kun je er soms toch een leuke gelukkige hond van maken. Maar van het geld dat jij voor haar betaalde koopt de broodfokker een nieuw teefje en begint het verhaal voor dat teefje weer van voren af aan. We houden dus op die manier de broodfok mede in stand.
Maar ook een fokker die willens en wetens fokt met een hond waarvan hij weet dat de hond gezondheidsproblemen heeft (denk aan HD, ED of DM) is een broodfokker. Ook dan geldt dat het fokken van een nestje en daar geld voor krijgen belangrijker is dan het welzijn/gezondheid van jouw toekomstige pup.
Wat mij ook altijd enorm toe griezelt is als mensen door omstandigheden hun niet gesteriliseerde Berner meisje of ongecastreerde reu weg moeten doen. Ze willen alleen maar een goed nieuw thuis voor hun hond, niet eens veel geld. Er reageert een aardige mevrouw die gouden bergen belooft…… maar helaas …. mevrouw is broodfokker.
Ik ken helaas voorbeelden waar dit echt gebeurd is. Dus wees voorzichtig als je je lieverd moet herplaatsen, reu of teef. Vraag in eerste instantie of je fokker kan bemiddelen. Plaats niet zomaar een berichtje op Marktplaats of Facebook. Maar vraag hulp aan iemand die je kent en vertrouwt.
Waaraan herken je een goede fokker?
En dan vraag je nu natuurlijk: “Waar herken ik een broodfokker dan aan?” Dat is lastig. Ik denk dat je het beter om kunt draaien. “Waar herken je een goede fokker aan?”
Een goede fokker zal minstens net zo veel vragen voor jou hebben als jij voor hem. Een goede fokker wil namelijk dat zijn pup een goed en fijn thuis krijgt en bijvoorbeeld niet de hele dag alleen thuis zit als jij aan het werk bent. Als je ze belt zul je misschien te horen krijgen; “Ik verkoop geen hond aan de telefoon.” Ze willen dat je eerst maar eens langs komt om kennis te maken. Een goede fokker heeft niet constant nestjes. En bovenal zal een goede fokker investeren in de gezondheid van de pups. Om te beginnen met een karaktertest van zowel de vader als de moeder bij de VBSH of NBSV. (= rasverenigingen van de Berner Sennen). Daarnaast worden er röntgenfoto’s gemaakt van heupen en ellebogen van de toekomstige ouderhonden.
Er zijn ook DNA testen die aantonen of een hond wel of niet drager/lijder is van het DM-gen. Een goede fokker zal zoveel mogelijk testen laten doen om er zeker van te zijn dat hun fokteef of -reu niet lijdt aan een genetisch overdraagbare aandoening welke veel voorkomt bij het ras.
En hier verstandig mee omgaan met oog voor het in stand houden van lijnen waarin gezondheid en leeftijd uitzonderlijk goed zijn.
Aan deze testen hangt vaak een stevig prijskaartje, deze kosten zul je terug vinden in het aankoopbedrag van je pup. Jij als koper kunt een fokker ook vragen of deze tests bij de ouders zijn gedaan. Zoals hiervoor al gezegd: Als de fokker beweert dat deze testen onnodig zijn, er nooit van gehoord heeft of beweert dat dat helemaal niks aantoon, dan weet jij al genoeg!!
Nog iets waar je op kunt letten: Bij een goede fokker zul je meestal op een wachtlijst komen te staan. Zij hebben maar af en toe een nestje en mensen die deze fokker kennen willen daar graag op wachten. Zie je een nestje op Marktplaats waar je per direct een pupje kunt komen halen voor een paar honderd euro, dan moeten al je alarmbellen afgaan. Ga niet kijken! Want natuurlijk zijn ook deze pups schattig en lief. Maar zoals al zo vaak gezegd: je redt geen pupje maar je houdt de broodfok in stand!
Wachtlijst, ter overweging
Tot slot nog iets om eens over na te denken. We weten allemaal dat de gezondheid van een Berner van de een op het andere moment om kan slaan. Zo huppelt je lieverd vrolijk door het huis, en zo stoppen ze met eten en volgt er een desastreuze diagnose bij de dierenarts. Na het overlijden van je lieverd is het huis oorverdovend stil. Je wilt maar èèn ding; zo gauw mogelijk weer een Berner in huis!
Als je rond gaat bellen zijn er bij diverse goede fokkers wachtlijsten van een jaar of soms meer. Zo lang wil jij niet wachten! Je wilt nú weer een vriendje in huis. Je kijkt op Marktplaats en daar staan mooie pups, direct af te halen, en ook nog voor een leuke prijs!
Kans is groot dat je nu een broodfok pup in huis haalt. Hoe kun je dit voorkomen? Laat je bij 2 of 3 goede fokkers al op de wachtlijst plaatsen. Vertel eerlijk dat jouw hond nog vrolijk rond hobbelt maar dat je wilt voorkomen dat, mocht jouw hond iets overkomen en je een nieuwe Berner wilt, je voor een broodfok pup van Marktplaats valt. Mocht de fokker een nestje hebben dan zullen ze je benaderen en kun je altijd nee zeggen en vragen of je op de lijst mag blijven staan. Daarnaast, ga vast een spaarpotje maken. Een goede Berner kost momenteel ongeveer tussen de € 1900 tot € 2500!
Ik weet dat niet alle fokkers willen dat mensen “alvast” op hun wachtlijst staan. Maar misschien moeten fokkers daar ook eens anders over gaan denken. Zij zijn er ook voorstander van dat wij niet bij broodfokkers kopen.
Ik hoop dat dit artikel niet alleen jullie aan het denken zet maar ook de Rasverenigingen en de fokkers. We zullen met ons allen dingen anders aan moeten gaan pakken om de broodfok tegen te gaan en te zorgen dat het mooiste hondenras dat er bestaat ook het gezondste ras gaat worden!!
Ellen Deekens
Met dank aan Ingrid van Zetten voor het meelezen