Wat is een baarmoederontsteking bij de hond?
Een baarmoederontsteking bij de hond wordt ook wel pyometra genoemd. Dit komt voor bij teefjes die niet gesteriliseerd zijn, ook wel ‘intact zijn’ genoemd. Wanneer dit orgaan ontstoken raakt, kan dit grote gevolgen hebben voor het lichaam.
Er bestaan twee soorten baarmoederontsteking: de open en de gesloten variant. Bij een open baarmoederontsteking staat de baarmoedermond (cervix) een beetje open, waardoor er vieze afscheiding uit de vagina kan lopen. Deze stinkt en is vaak ook in de vacht rond de achterhand te zien. Een gesloten baarmoederontsteking is echter niet zo duidelijk. Hierbij is de baarmoedermond gesloten, waardoor de pus zich in de baarmoeder ophoopt. De pus bevat bacteriën, gestorven witte bloedcellen en immuuncellen die dood weefsel inkapselen. Door de druk van deze vloeistof, bestaat de kans dat de wand van de baarmoeder scheurt. Het ontstekingsmateriaal belandt hierdoor in de buikholte, waardoor allerlei andere organen aangetast raken. Dit kan voor een enorme verzameling aan ontstekingen zorgen, wat zeer levensbedreigend is. Ook het buikvlies (peritoneum) kan hierdoor ontstoken raken.
Kan Giardia van de hond op de mens worden overgedragen?
Een baarmoederontsteking bij honden kun je aan de volgende symptomen herkennen:
- Sloomheid
- Niet meer eten
- Veel drinken
- Veel plassen
- Dikkere buik
- Veel likken aan de vulva terwijl erg geen sprake is van loopsheid
- Rode slijmvliezen
- Soms koorts (meer dan 39,5 graden)
- Soms overgeven
- Pus uit de vulva (bij een open baarmoederontsteking)
Hoe ontstaat baarmoederontsteking bij honden?
Baarmoederontsteking ontstaat vaak bij oudere teven en in de eerste 2 á 3 maanden na de loopsheid.
Een baarmoederontsteking ontstaat onder invloed van het geslachtshormoon progesteron. Progesteron wordt aangemaakt in de eierstokken, wanneer de teef klaar is voor de dekking en (eventueel) daarop volgende dracht. Dit noemt men de eisprong.
Bij honden gebeurt dit spontaan en periodiek (ca. twee keer per jaar), wat anders is dan bij katten. Katten krijgen namelijk pas hun eisprong ná de dekking, waardoor hun lichaam minder vaak onderhevig aan progesteron is. Zo lopen katten dus minder risico!
Progesteron bereidt het lichaam voor op ontvangst van de bevruchte eicel. Maar komt deze niet aan? En start er dus geen zwangerschap? Dan wordt de baarmoeder gevoelig voor bacteriën. De baarmoedermond staat namelijk een beetje open, waardoor organismen gemakkelijker kunnen binnendringen. Deze kunnen afkomstig zijn vanuit de vagina, maar ook vanuit het bloed.
Ook de celdeling en kliervorming in de baarmoeder verandert onder invloed van progesteron. Daarom gaat een baarmoederontsteking vaak van start met een verstoorde celdeling in het endometrium, ofwel baarmoederslijmvlies.
Dit heet Cysteuze Endometrium Hyperplasie (CEH). Hierbij ontstaan teveel cellen in de celwand.
Door het vocht uit de klieren kunnen zich cysten (weefselholten met vocht) vormen. Zodra een ontsteking optreedt, spreekt men van een baarmoederontsteking. Door het hoge progesterongehalte neemt ook het risico op maligne (kwaadaardige) tumoren aan de melkklieren en het ontstaan van diabetes mellitus (suikerziekte) toe.
Het progesteron gehalte kan ook verhoogd raken door anti-loopsheidinjecties. Honden die deze periodiek ontvangen, lopen daarom verhoogd risico. Hiernaast kan een baarmoederontsteking veroorzaakt worden door een abortus of problematiek rondom de placenta na een bevalling.
Hoe wordt een baarmoederontsteking bij honden vastgesteld?
- Echografie – Dit is de meest betrouwbare methode.
- Radiologie – Hierbij is een beginnende baarmoederontsteking niet altijd zichtbaar.
- Klinisch beeld – Wanneer er bijvoorbeeld pus uit de vulva loopt, is dit bijna altijd een baarmoederontsteking.
Hoe kan een baarmoederontsteking bij de hond worden behandeld?
Wanneer een hond een baarmoederontsteking heeft, dient dit zo snel mogelijk te worden behandeld. Dit kan operatief, waarbij de volledige baarmoeder en eierstokken worden verwijderd. Deze baarmoederoperatie gebeurt onder algehele narcose. In de meeste gevallen herstellen honden snel en volledig na een dergelijke operatie.
Ook is het mogelijk om medicijnen via een injectie toe te dienen. Door middel van deze medicijnen trekt de baarmoeder samen, waardoor de pus uit de baarmoeder loopt. In combinatie met antibiotica leidt dit in de meeste gevallen tot genezing. Echter blijft de kans op complicaties, zoals nierfalen en een opengescheurde baarmoeder, bestaan. Ook is er een kans dat de baarmoederontsteking bij de hond later terugkeert.
Kun je een baarmoederontsteking bij honden voorkomen?
Het voorkomen van een baarmoederontsteking bij de hond bestaat vooral uit preventieve actie. Ga je niet met een teefje fokken, dan is een sterilisatie of castratie aan te raden.
Verschil sterilisatie en castratie
Bij een sterilisatie worden alleen de eileiders verwijdert. Hiermee wordt de homoonproductie stopgezet. Deze ingreep kan preventief uitgevoerd worden.
We zien namelijk vaak, dat geslachtshormonen voor lichamelijke problematiek kunnen zorgen. Vooral wanneer de geslachtsorganen niet “gebruikt” worden.
Deze voorzorg verkleint ook de kans op andere risico’s zoals de ontwikkeling van tumoren en suikerziekte.
Bij een baarmoederontsteking worden zowel de eileiders als de baarmoeder verwijderd, dit is een castratie. Gezien de ernst van de situatie is er geen keuze meer voor een sterilisatie.
Is je teefje nog wel intact? Houd haar dan tot 1 à 2 maanden na de laatste loopsheid goed in de gaten. De ontsteking ontstaat doorgaans niet acuut, maar sluimert al langere tijd voordat de eerste symptomen zichtbaar worden. Neem daarom regelmatig de temperatuur van je hond op. Houd hiernaast haar gedrag in de gaten. Controleer ook wekelijks de achterhand op uitvloeiing of vieze, natte haren.
Tot slot: Schijnzwangerschap
Oudere schijnzwangere honden hebben meer kans op het ontwikkelen van een baarmoederontsteking.
Conclusie
Een baarmoederontsteking bij de hond dient dus zo spoedig mogelijk behandeld te worden. Zie je pus aan de achterkant van de hond of twijfel je over de symptomen? Neem dan snel contact op met je dierenarts. Ook in het weekend!
Te lang wachten kan tot gevolg hebben dat andere organen aangetast worden door de ontsteking. Dit kan in zeer korte tijd levensbedreigend worden.